معرفی كتاب : بیایید اینگونه باشیم (مبانی و اصول مكتب شهید سلیمانی)

مقدمه
آیه 169 سوره آل عمران بیانگر این حقیقت نظام هستی است كه شهدا مرده به مفهومی كه در نزد مردم هست، نیستند بلكه آنها زنده اند و نزد پروردگار روزی می خورند؛ « وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ » تفاوت مرده و زنده در نزد مردم به آثاری است كه بر زنده مترتب است ولی مرده دیگر نمی تواند آن كارها را انجام دهد مثلا شخصی كه زنده است می تواند كار كند و فعالیتی داشته باشد ولی با مردنش این امورات تعطیل می شود. آیه فوق بیانگر این است كه شهدا از این وصف خارج هستند یعنی آنها زنده هستند و فعالیت دارند و روزی می خورند و لذا تاثیرات خود را نیز دارند. شهادت حاج قاسم سلیمانی و تحولات بعد از آن این آیه را به خوبی امروز نشان داد كه او نه تنها كُشته نشد بلكه كِشته شد او از این كالبد جسم خروج كرد اما به ملكوت عروج كرد.آن هم نه فقط در بوستانی به وسعت ایران، بلكه در «مَزرعه ای به گستره ی هستی». آری؛ «بذلِ جان» آن مجاهد، «بَذرِبینشی» گشت و در دل تمامی آزادی خواهان، صلح طلبان و ستم ستیزان كاشته شد. و «خون» آن شهید كه تا دیروز در«تَن» او جاری بود، از امروز در «وطن» او و فراتر ازآن در جهان و در كالبد مجاهدان ساری می گردد. خونی كه نه بر «زمین» بلكه در «زمان» ریخته شد تا برای همیشه ی تاریخ، «باغ بینش» جان ها را آبیاری كند.(خنیفر، 1398)

او نمونه‌ی برجسته‌ای از تربیت‌شدگان اسلام و مكتب امام خمینی و امام خامنه ای بود، او همه‌ی عمر خود را به جهاد در راه خدا گذرانید. شهادت پاداش تلاش بی‌وقفه‌ی او در همه‌ی این سالیان بود. ماندگاری و اثرگذاری او در نسل های آینده و شناسایی ارزش كاری كه او انجام داده است نیازمند طرح آن به شكل مكتب، یك راه، یك مدرسه‌ی درس‌آموز است تا اندیشه، ارزش ها، الگو و نمادهایی فكری و انگیزشی او باز تعریف و بازنمایی شود تا از دل آنها بتوان به الگوهای رفتاری دست یافت كه بتوان در مدارس و دانشگاه ها به تدریس آن پرداخت و افرادی را با همین سیاق پروراند و تحویل جامعه داد. چرا كه زندگی او به ما آموخت برای موثر بودن وخدایی شدن می توان ار تمام جنجالهای سیاسی و بازار مكاره احزاب ارتفاع گرفت او مورد وثوق مقام معظم رهبری وتمام اركان نظام بود. یك فرمانده استراتژیست بود. یك بسیجی باهوش آینده نگر، دشمن شناس دقیق، فرمانده كم حرف كه با صدای بلند می اندیشید و با عمل حرف می زد و از عمل حرف نمی زد. كارنامه داشت چون برنامه داشت وساكن سرزمین حسرت نبود چون اهل حركت بود واز جمود وسكون دور بود.

این اثر با همین هدف نوشته شده است تا انشاءالله گامی عملی در امتثال كلام امام خامنه ای برداشته باشیم. كتاب حاضر در چهار فصل تهیه شده است. درفصل اول با چهار گفتار به تبیین چرایی، چگونگی و چیستی مكتب سلیمانی پرداختیم و تلاش كردیم علت آن تبیین گردیده و چیستی آن بازنمایی تحلیلی شود و با ارائه دورنمایی از زندگی این شهید به تحلیل گفتمانی آن بپردازیم و سعی شد علت های شور و شعور مردمی در تشییع میلیونی او را به تصویر كشیده شود به همین منظور در گفتار چیستی و چرایی و جایگاه مكتب سلیمانی به بحث گذاشته شده و ارتباط آن با مكتب اسلام، خمینی و خامنه ای بازنمایی شده است و در گفتار دوم به ویژگی مكتب پرداخته شده كه در نوع گزاره های آن خودنمایی می كند مبنی بر این كه گزاره های مكتب كلی است و قابل صدق بر دیگران و تعمیم است از این رو نوع مهندسی گزاره های مكتب سلیمانی باید كلی باشد و اگر به جزئیات پرداخته شود حتما باید از آنها برداشت كلی صورت گیرد و ولذا تلاش شد مدلی كه براساس آن مكتب سلیمانی باز كاوی می شود تبیین گردد تا چهره علمی آن بیشتر مشخص شود چرا كه مباحث علمی باید ساختارش براساس منطقی چینش شود كه قابلیت تكراری پذیری داشته باشد از این رو در این گفتار مدل مفهومی حاكم بر گفتمان مكتب سلیمانی تبیین گردید.

در فصل دوم برای این كه بتوانیم به گزاره های كلی حاكم بر زندگی حاج قاسم دسترسی پیدا كنیم و نمای كلی از مكتب سلیمانی در بینش، روش و منش بازنمایی كنیم نگاهی به زندگی كاری ایشان انداختیم از این رو در گفتار اول این فصل نگاه كلی به ورود ایشان به سپاه و مسئولیت های كه در جبهه های جنوب و سپاه 41 ثارالله و فرماندهی نیروی قدس و نقش های كه در عراق، سوریه و سایر كشورها داشته اند شده و در گفتار دوم اشاره كلی به دوستان و خانواده ایشان شده و در فصل سوم تحلیلی بر زندگی ایشان شده و سعی كردیم گزاره های كلی آن بازكاوی گردد و چگونگی درك سبك فرماندهی و مدیریت ایشان تبیین شده و در نهایت در گفتار چهارم علت ترفیع مقام دنیوی و اخروی ایشان و محبوبیتی كه در بین مردم داشته است توضیح داده شود.

در فصل سوم برای این كه بتوانیم دلیلی بر گزاره های حاكم بر رفتارهای حاج قاسم داشته باشیم؛ زندگی او را از منظر دیگران مورد واكاوی قرار دادیم تا میزان صحت و سقم گزاره ها را بتوانیم محك بزنیم لذا در گفتار اول به گوشه ای از دل نوشته های مردم و خود شهید پرداختیم و در گفتار دوم ابتدا به دیدگاههای امام خامنه ای از شهید اشاره شده و در بخش دوم به خلاصه نظرگاه همرزمان ایشان كه با آنها مصاحبه شده است اشاره كردیم كه از مجموع آن ها توانستیم مولفه های حاكم بر مكتب سلیمانی را در ابعاد بینشی، روشی و منشی بازشناسی كنیم.

در فصل چهارم به شیوه شناختی مكتب سلیمانی پرداخته شده است یعنی این مكتب با چه منطق و روشی مورد مطالعه و پژوهش قرار داده شده است در گفتار اول آن گذری برگفتمان معرفتی، ارزشی،الگویی و نماد های رفتاری سربازولایت پرداخته شده است تا مدل مفهومی ترسیم شود و در گفتار دوم روش تحلیل اصول راهبردی مكتب سلیمانی مورد بررسی واقع شده است و لذا اصول برآمده از وصیت نامه و سخنان امام خامنه ای و سایرین احصا شده و مولفه ها و كلید واژه های اساسی را استخراج و در نهایت اصول در چهار مولفه فوق بر پایه سیاق سخنان و نظر مصاحبه گران تجمیع شده است.

و در فصل پنجم كه از چهار گفتار تشكیل شده است به اصول معرفتی در سه اصل خداباوری و یقین به وحدانیت او، تفكر راهبردی ولایی و آخرت نگری و اصول ارزشی و انگیزشی در سه اصل التزام عملی به دین، اخلاص در گفتار و عمل و روحیه جهادی و انقلابی گری و اصول الگویی در سه اصل صبرالهی ( استقامت علوی گونه )، مدیریت دینی و تقوا وادب اسلامی – انسانی و در گفتار چهارم به بیان اصول نمادی در سه اصل ولایت مداری ( ولی فقیه )، عشق به خدا و دیدار او و تصمیم گیری راهبردی ولایی پرداخته شده است.

این مطالعه نویسنده را به این نتیجه رساند كه مهمترین راهبرد برای رسیدن به مقام و جایگاه منعمین در دنیا و مكرمین در آخرت، اعتقاد راسخ به حضور خداوند در زندگی و یقین به آخرت ( بینش ) و تمسك به ولایت حقیقی حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف و ایجاد رابطه قلبی و دلی با مقام معظم رهبری( روش) و امتثال اوامر و نواهی ایشان ( منش ) بر پایه تفكر راهبردی ولایی می باشد.

به یقین آنچه خوانندگان محترم مطالعه می كنند چنانكه تاكید شد آغاز ورود در تبیین بینش، روش و منش مكتب سلیمانی است از این رو با نواقص و كاستی های زیادی همراه خواهد بود از این رو امیدوارم با ارائه نظرات ما را در تكمیل آن یاری نمائید و لذا مشتاقانه منتظر نظرات عزیزان در آدرس زیر خواهیم بود.

و در نهایت از همه عزیرانی كه ما را در تنظیم این وجیزه یاری كرده اند تشكر و قدردانی می كنم خصوصا عزیزانی كه با آنها مصاحبه انجام داده ام. انشاءالله همه عزیزان مأجور درگاه احدیت واقع شده و در جوار رضوان الهی با شهیدمان حاج قاسم همراه باشیم و یا حداقل از شفاعت ایشان برخوردار باشیم.

دكتر محمدباقر بابائی طلاتپه
استاد دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام